بررسی تأثیر تاریخ کاشت و نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و مواد مؤثر گیاه دارویی بزرک Linum usitatissimum L.

   به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و مواد مؤثر بزرک، آزمایشی به‏صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در چهار تکرار طی سال های زراعی 85- 1384 و  86-1385 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی یاسوج اجرا شد. پنج تاریخ کاشت شامل بیستم اسفند، یکم، دهم و بیستم فروردین و یکم اردیبهشت ماه بع عنوان فاکتور اصلی و چهار سطح کود شامل شاهد (بدون کود)، 50 ، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه مرکب دو ساله داده‏های آزمایش نشان داد که با تأخیر در کاشت، ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی، تعداد میوه، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، شاخص سطح برگ، ماده خشک، سرعت رشد محصول و درصد روغن به طور معنی‏داری کاهش یافت. مصرف 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص بر ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی، تعداد میوه، عملکرد دانه، شاخص سطح برگ، ماده خشک و سرعت رشد محصول افزایش معنی‏داری داشت. تاریخ کاشت اول بیشترین ( 12/1801 کیلوگرم در هکتار) و تاریخ کاشت پنجم کمترین عملکرد دانه ( 48/760 کیلوگرم در هکتار) را تولید کردند. هم‏چنین بیشترین و کمترین میزان عملکرد دانه به ترتیب در سطح 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص و شاهد به‏دست آمد. بیشترین میزان روغن 6/34 درصد بود که در تاریخ کاشت اول به‏دست آمد. تاریخ کاشت اول با 38/52 درصد بیشترین و تاریخ کاشت پنجم با 58/50 درصد کمترین اسید چرب لینولنیک را تولید کرد. تاریخ کاشت بر اسیدهای چرب اولئیک و لینولئیک اثر معنی‏داری نداشت. بیشترین اسید چرب لینولنیک (64/52 درصد) و اسید چرب لینولئیک (36/15 درصد) با مصرف 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص و بیشترین اسید اولئیک (59/20) در تیمار شاهد (بدون مصرف کود نیتروژن) به‏دست آمد.